Massazaaddonor door rechter beperkt in zijn uitingsvrijheid
Een spermadonor mag in het openbaar geen uitlatingen meer doen over zijn donorkinderen en de ouders van die kinderen. 'Dat volgt uit het vonnis van de rechtbank Den Haag in een kort geding dat was aangespannen door de stichting Donorkind en een moeder namens haar minderjarige zoon', zo meldt de rechtbank Den Haag dinsdag.
Video’s verwijderen
De donor moet een aantal video’s van zijn YouTube-kanaal verwijderen waarin hij negatieve uitlatingen doet over ouders die hebben meegewerkt aan een Netflix-documentaire over de donor. De rechter oordeelt daarnaast dat de donor video’s moet verwijderen waarin het contact tussen hem en zijn donorkinderen en hun ouders aan de orde komt. Dat geldt ook voor video’s waarin wordt gesproken over het geestelijk welbevinden van donorkinderen in relatie tot het grote verwantschapsnetwerk waar zij deel van uitmaken.
YouTube
'De donor mag geen nieuwe video’s over deze onderwerpen op zijn YouTubekanaal plaatsen. Openbare uitlatingen over deze onderwerpen op andere wijze dan via video’s, zijn ook verboden. Dergelijke uitlatingen zijn onrechtmatig tegen de achtergrond van het verbod dat de rechtbank al eerder aan de donor oplegde om nog als spermadonor op te treden en de afspraken die met de ontvangmoeders zijn gemaakt over het op afstand blijven van de donor ten opzichte van kinderen en ouders', aldus de rechtbank.
Dwangsommen
De rechter veroordeelt de donor tot het betalen van dwangsommen als hij de video’s niet verwijdert, negatieve uitlatingen doet over de ouders of nieuwe video’s plaatst over de onderwerpen die hem zijn verboden.
Vrijheid van meningsuiting
De rechtbank heeft slechts een deel van de vorderingen toegewezen. De stichting Donorkind eiste bijvoorbeeld ook dat de donor publiekelijk geen liefdes- en relatieadviezen mag geven. Ook zou hij zich niet meer mogen uitlaten over het bezoeken aan tandartsen en dokters, zijn wantrouwen in de evolutietheorie, over traditioneel leven en over voeding. De rechter gaat daar niet in mee.
'Uitlatingen niet onrechtmatig'
Op de vrijheid van meningsuiting die de donor toekomt kunnen uitzonderingen worden gemaakt. Daarmee moet terughoudend worden omgegaan; het gaat om een fundamenteel recht. Van dit soort uitlatingen kan worden gezegd dat ze soms onorthodox of bizar zijn. Maar deze uitlatingen zijn niet onrechtmatig tegenover de donorkinderen en ouders omdat ze niet specifiek gaan over de verhouding tussen de spermadonor en die kinderen en ouders.
Niet-ontvankelijk
In deze procedure was naast de stichting Donorkind ook een moeder eiseres, voor zichzelf en voor haar minderjarige zoon. De rechtbank heeft haar op een formele
grond niet-ontvankelijk verklaard.
Spermabanken
In Nederland alleen had de man in 2017 al 102 nakomelingen. Toen dit bekend werd stopten de Nederlandse spermabanken met het gebruik van zijn zaad. Toen de rechter hem in 2023 verbood om nog nakomelingen te verwekken door spermadonatie, werd geschat dat hij minimaal 550 kinderen had verwekt wereldwijd, hoewel sommige schattingen zelfs rond de 3.000 kinderen uitkomen.